Mâm cỗ cúng mùng 1 Tết cần phải có những gì? | Phong Thủy Natu

Với sự chú trọng đặc biệt đến Phong Thủy, việc chuẩn bị mâm cỗ cùng mùng 1 Tết không chỉ là về sự trang trí tinh tế mà còn là cách tối ưu hóa năng lượng tích cực cho năm mới. Những bước chuẩn bị đều quan trọng, từ việc sắp xếp mâm cỗ, chọn lựa các món ăn, đến cách bài trí không gian.Chắc chắn rằng, mỗi gia đình, dù giàu có hay không, đều muốn đón Tết một cách trọn vẹn và may mắn. Hãy cùng nhau khám phá những bí quyết và nguyên tắc Phong Thủy trong bài viết này để tạo nên một không gian Tết phú quý, an lành và đầy ắp niềm vui!

[web_stories title=”false” excerpt=”false” author=”false” date=”false” archive_link=”true” archive_link_label=”” circle_size=”150″ sharp_corners=”false” image_alignment=”left” number_of_columns=”1″ number_of_stories=”5″ order=”DESC” orderby=”post_title” view=”circles” /]

1. Ý nghĩa mùng 1 Tết

Nhân gian có câu “Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy” nên ý nghĩa ngày mùng 1 Tết cũng được dựa vào đó. Sở dĩ ngày này được dành cho cha vì theo quan niệm truyền thống Việt Nam, người cha có vị trí cao nhất, là trụ cột gia đình.

Tục ngữ “Con không cha như nhà không nóc” rõ ràng thể hiện vị trí quan trọng của người cha trong gia đình. Người cha được so sánh như “nóc nhà” – nơi ở cao nhất, che chở và bảo vệ cho các thành viên bên trong. Cha dành cả cuộc đời để bảo vệ và chăm sóc những người thân yêu, là người cột chặt và vững chãi của gia đình.

2. Ý nghĩa cúng mùng 1 Tết

Là một dịp trọng đại, ngày Tết là thời khắc đoàn tụ cho gia đình, kết thúc một năm lao động và học tập đầy cống hiến. Bữa cơm Tết luôn được chăm sóc đặc biệt, với sự kỹ lưỡng hơn so với những ngày bình thường. Với mong muốn một năm mới tràn đầy tài lộc và hạnh phúc, mâm cỗ mùng 1 Tết thường được bày trí tỉ mỉ, sắp xếp nguyên tử và được trau chuốt một cách tận tâm.

Không chỉ vậy, mâm cỗ còn là biểu tượng của lòng tri ân và tôn kính đối với tổ tiên, ông bà, và những người có công xây dựng đất nước, mang lại hòa bình cho cả cộng đồng. Do đó, mỗi gia đình đều chuẩn bị mâm cỗ cúng từ đêm 30 Tết cho đến hết ngày mùng 3 Tết, với sự tươm tất và kỹ lưỡng..

3. Mâm cúng mùng 1 Tết

Theo sách “Tín Ngưỡng Việt Nam” của tác giả Lưu Ánh, được xuất bản và phổ biến bởi Nhà Xuất Bản Trẻ, mâm cỗ mùng 1 Tết truyền thống bao gồm mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn, nến, trầu cau, rượu, trà, và bánh chưng (hoặc bánh tét). Cả mâm cỗ mặn và cỗ chay đều được chấp nhận, nhưng cần phải được chuẩn bị một cách kỹ lưỡng và được bày trí với sự trang trọng và chỉnh chu.

Trong thời đại hiện đại, không còn quá quan trọng về số lượng món ăn trên mâm cỗ. Chỉ cần khoảng 4-5 món ăn phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình đã là đủ. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là tấm lòng chân thành dành cho tổ tiên và không khí đoàn tụ trong ngày Tết.

Hãy cùng nhau điểm qua một số cách bày mâm cỗ phổ biến và đơn giản nhé!

Mâm cỗ miền Bắc

Trong truyền thống của miền Bắc, mâm cỗ thường đầy đủ 4 bát và 4 đĩa, tượng trưng cho tứ trụ, bốn mùa và bốn phương. Tùy thuộc vào sở thích và quan điểm của từng gia đình, có những người cầu kỳ hơn sẽ bày mâm với 6 bát, 6 đĩa hoặc thậm chí là 8 bát, 8 đĩa.

Trong mâm cỗ miền Bắc, bốn đĩa thường bao gồm: 1 đĩa gà luộc, 1 đĩa thịt lợn, 1 đĩa giò lụa và 1 đĩa chả quế. Đặc biệt, luôn có một đĩa xôi gấc với hy vọng mang lại may mắn, màu đỏ tươi như màu của trái gấc trong năm mới.

Bốn bát thường bao gồm: 1 bát chân giò hầm măng, 1 bát bóng thả, 1 bát miến dong và 1 bát mọc nấm thả. Chân giò được nấu từ giò vừa nạc vừa mỡ, giữa bát có một miếng thịt ba chỉ vuông vức được khía tư, nở đều ở bốn góc.

Ở miền Bắc, thường không chuẩn bị các món trong mâm cỗ vào ngày mùng 1 Tết, vì theo quan niệm, không nên “sát sinh” trong dịp Tết mới. Do đó, nhiều gia đình đã chuẩn bị từ trước để đảm bảo tất cả mọi thứ đều hoàn hảo và tươm tất trong ngày Tết.

Mâm cỗ miền Trung

Mâm cỗ ở miền Trung thường được chuẩn bị với sự đa dạng từ các món khô đến nước, và thường có sự đậm đà hơn so với miền Nam. Đa phần các món ăn là mặn, được nêm nếm với gia vị đặc sắc như nem lụi, bò nướng sả ớt, heo quay, gà quay, bò nấu thưng, củ cải kho nạc heo, thịt nạc rim, và nhiều món khác.

Ngoài ra, mâm cỗ miền Trung còn bổ sung thịt bò và thịt heo ngâm nước mắm, cùng với một đặc trưng đặc sắc là các món cuốn. Bánh tráng và rau sống cuốn là những nguyên liệu không thể thiếu để tạo nên những chiếc cuốn truyền thống. Ngoài ra, còn có các món trộn như thịt gà trộn rau răm, vả trộn, măng trộn, mít trộn được sử dụng làm món khai vị.

Cuối “thực đơn,” thường có những món tráng miệng đặc sắc như bánh ngũ sắc, bánh phục linh, bánh sen tán, bánh in bột nếp, cùng với các loại bánh đậu xanh nhuộm màu và được nặn theo hình trái cây, tạo nên bức tranh nghệ thuật trên bàn ăn.

Xem thêm: Kiến thức phong thủy

Mâm cỗ miền Nam

Mâm cỗ ở miền Nam thường mang đặc trưng đơn giản và phụ thuộc nhiều vào điều kiện kinh tế gia đình, thể hiện sự trù phú và màu mỡ của vùng miền, không đặt quá nhiều sự chú trọng vào sự cầu kỳ như miền Bắc.

Các món ăn trong mâm cỗ miền Nam phong phú và không theo một chuẩn mực cụ thể. Thông thường, có chả giò chiên, lạp xưởng tươi, gỏi gà luộc xé phay, kiệu. Một món không thể thiếu là bánh tét, nhưng đa dạng hơn bánh chưng miền Bắc. Bánh tét ở miền Nam có thể là tét nếp cẩm, tét ngọt, hoặc bánh tét dừa. Nhân có thể bao gồm thịt, trứng vịt, và nhiều lựa chọn khác.

Hai món ăn xuất hiện rất nhiều trong mâm cỗ đó chính là thịt kho trứng và canh khổ qua. Với mong muốn một năm tốt đẹp, sung túc nên hầu như không thể thiếu ở mâm cỗ miền Nam.

Mâm cỗ chay

Quan niệm của một số gia đình theo Phật giáo là không nên sát sinh vào ngày đầu năm. Do đó, thay vì chuẩn bị mâm cỗ mặn, họ thường chuẩn bị mâm cỗ chay. Một số món ăn thường xuất hiện trong mâm cỗ chay bao gồm:

• Rau củ xào chay: Chẳng hạn như cà rốt, bắp non, nấm, cải thảo,…
• Đậu hũ: Một món ăn cực kì quen thuộc với những ai ăn chay. Đậu hũ có thể được biến tấu với cách chiên xù, đậu hũ xào nấm, đậu phụ tứ xuyên,…

• Canh nấm chay: Trong mâm cúng hay mâm cơm, dù mâm chay hay mâm mặn thì cũng đều phải có một bát canh. Chỉ đơn giản là bạn chọn những loại nấm, rau củ yêu thích, không cần quá cầu kì.
• Món xôi: Xuất hiện ở cả mâm cỗ mặn và chay, xôi luôn có mặt trên mâm cúng ngày Tết. Có thể là xôi đậu xanh, xôi gấc, xôi lá dứa,…

4. Văn khấn mùng 1 Tết

Bài 1: Văn khấn gia tiên ngày mùng 1 Tết

(theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa Thông tin)

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sanh Di Lặc Tôn Phật

Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, bá thúc huynh đệ, đường thượng tiên linh, và các hương hồn nội tộc, ngoại tộc.

Hôm nay là ngày mồng 1 tháng Giêng năm ……, chúng con là:…… hiện cư ngụ tại số nhà ……, ấp/ khu phố ….., xã/phường …………, quận/huyện ………, tỉnh/thành …………

Nay theo tuế luật, âm dương vận hành tới tuần Nguyên đán, mồng một đầu xuân, mưa móc thấm nhuần, đón mừng năm mới.

Con cháu tưởng niệm ân đức tổ tiên như trời cao biển rộng, khôn đem tấc cỏ báo đáp ba xuân.

Do đó, chúng con cùng toàn thể con cháu trong nhà sửa sang lễ vật, oản quả hương hoa kính dâng trước án.

Kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô di tỷ muội, nam nữ tử tôn nội ngoại, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, phù hộ độ trì con cháu, năm mới an khang, mọi bề thuận lợi, sự nghiệp hanh thông, bốn mùa không hạn ách nào xâm hại, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.

Tín chủ chúng con đồng tâm kính mời các vị vong linh, tiền chủ, hậu chủ ở trong đất này cùng về hâm hưởng, phù hộ cho chúng con được bách sự như ý, vạn sự cát tường.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)

Bài 2: Văn khấn thần linh trong nhà mùng 1 Tết

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

Con kính lạy Đức Đương Lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.

Con kính lạy Phật trời, Hoàng Thiên Hậu Thổ.

Con kính lạy chư vị Tôn Thần.

Hôm nay là ngày mồng 1 tháng Giêng, nhằm ngày Tết Nguyên đán đầu xuân, giải trừ gió đông lạnh lẽo, hung nghiệt tiêu tan, đón mừng Nguyên Đán xuân thiên, mưa móc thấm nhuần, muôn vật tưng bừng đổi mới.

Nơi nơi lễ tiết, chốn chốn tường trình.

Tín chủ con là ………………………………………………………………………

Ngụ tại ………………………………………………………………………………

Nhân tiết minh niên sắm sửa hương hoa, cơm canh lễ vật bày ra trước án, dâng cúng Thiên Địa Tôn Thần.

Thiết nghĩ tôn thần hào khí sáng loà, ân đức rộng lớn. Ngôi cao vạn trượng uy nghi, vị chính mười phương biến hiện. Lòng thành vừa khởi, tôn đức cảm thông.

Cúi xin giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho chúng con mọi người hoan hỷ vinh xương, con cháu cát tường khang kiện.

Mong ơn Đương Cảnh Thành Hoàng, đội đức tôn thần bản xứ. Hộ trì tín chủ, gia lộc gia ân, xá quá trừ tai. Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối, sự nghiệp hanh thông, sở cầu như ý.

Chúng con lòng thành kính lễ, cúi xin chư vi tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)

Tham khảo thêm: Văn khấn mùng 1 Tết Giáp Thìn 2024 chuẩn nhất

Bài 3: Bài cúng mùng 1 Tết khác theo Tập văn cúng gia tiên

(NXB Văn hoá Dân tộc ấn hành)

Hôm nay ngày….

Tức năm thứ năm mươi… Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Tại: Thôn… xã… huyện… tỉnh….

Tín chủ là:…… cùng toàn gia kính bái.

Nay nhân ngày lễ Nguyên đán.

Kính cẩn sắm một lễ gồm….

Gọi là lễ mọn lòng thành, kính dâng lên:

Đông trù Tư mệnh Táo phủ thần quân, bản gia tiên sư, bản viên thổ công, liệt vị tôn thần.

Trước linh vị của:

Hiển:

Hiển:

Hiển:

Và các vị tổ bá, tổ thúc, tổ cô, cùng các vong linh phụng thờ theo tiên tổ.

Kính cẩn thưa rằng:

Nay theo tuế luật

Mồng Một đầu xuân

Mưa móc thấm nhuần

Đón mừng Nguyên đán

Cháu con tưởng niệm

Nội ngoại tổ tiên

Kính cẩn dâng lên

Lễ nghi vật phẩm

Cúi xin chứng giám

Biểu lộ lòng thành

Thỉnh cáo tổ tiên linh

Cùng về âm hưởng

Tôn linh tại thượng

Phù hộ độ trì

Năm mới mọi bề

Yên vui khang thái

Cẩn cáo!

Tham khảo thêm: 5 lỗi phong thủy trong nhà mà gia chủ cần tránh